Eerst was er de kolenkachel. Ik herinner mij nog de ijskoude vloer in mijn ouderlijk huis op winterochtenden als mijn vader op zijn klompen naar buiten stiefelde om de kolenkit te vullen in het schuurtje achter in de tuin; de geur van gloeiende bruinkool; de waaier van grauwe mist in de straten als het windstil was.
Oliestook
Daarna kwam de oliestook en kregen wij, ik woonde inmiddels met mijn vrouw en ons eerste kind in een twee onder een kapper, een grote tank in de tuin die eens in het half jaar gevuld werd door de ‘olieman’ die met een tankauto kwam voorrijden, het deksel van de olietank lichtte en met rode handschoenen aan, de grote slang aansloot. In 1959 werd het aardgasveld in Slochteren ontdekt en binnen tien jaar zat driekwart van Nederland aan het gas.
Aardgas
Wij woonden inmiddels in het huis waar ik nog steeds woonachtig ben en kregen een gaskachel in de huiskamer met een venster waardoor je de vlammen kon zien. Een enorme vooruitgang, nu wij niet meer door de kou naar de schuur hoefden te lopen. Weer later kregen we Centrale verwarming en dus de grote luxe van een radiator in elke kamer, zodat er nergens in huis nog ijskristallen op de ramen stonden op koude winterdagen.
Infuus van de welvaart
En nog weer later werd de gewone thermostaat vervangen door een klokthermostaat, zodat het huis al heerlijk opgewarmd was als men de bedstede verliet. De dagelijkse gang naar het kolenhok in de tuin was definitief uit het collectieve geheugen gewist. En nu moet Nederland dus van het gas af. Het liefst zo snel mogelijk. Dat vind ik begrijpelijk maar ingewikkeld is het desalniettemin. Want het Groningse gas heeft ons aan het infuus van de welvaart gelegd: we hebben er immers onze gezondheidszorg, ons onderwijs en ons sociaal stelsel mee bekostigd.
Nu de bron met vluchtig goud aanstonds gesloten zal worden moeten we nieuwe wegen vinden om onze hoge levensstandaard te betalen. Dat zal nog een flink karwei worden, maar noodzakelijk is het wel.
Want alleen als het bakkie gevuld is kan het vogeltje pikken.
Joop Luitjens (geboren 21 januari 1921) is een voormalig geschiedenis leraar en inmiddels sinds 1987 gepensioneerd. Hij volgt het nieuws goed, hij spelt de krant met een vergrootglas, en vindt daar wat van. Hij is op tachtigjarige leeftijd begonnen met internet en kan geen dag zonder. Het werken op de computer gaat langzaam, maar ach, hij heeft de tijd. Zo is hij ook bij Falder terecht gekomen: hij las een artikel naar aanleiding van een storm deze winter, waarin gemeld werd dat er in 1961 ook zo’n zware storm geweest was. Hij schreef een mail naar de redactie dat hij zich die storm nog goed herinnerde en zo werd het idee geboren om hem columns te laten schrijven.
